Naku, Ayaw Ko Niyang OKRA!

Nagkita kami last weekend ng dati kong ka-iskwelang si Nelia, para magka-balitaan tungkol sa buhay-buhay.  Napili namin ang isang nalalapit na Cajun restaurant sa siyudad ng San Ramon, mga isang oras ang layo sa San Francisco, California.

 
Ang salitang “Cajun” ay galing sa Acadia, pangalan ng lugar na ngayon ay sinasakop ng New Brunswick, Nova Scotia, at Prince Edward Island sa silangang bahagi ng Canada.  Ang tatlong probinsiyang ito ay nasa bandang kanan ng mapa sa ibaba; nakaharap sila sa Atlantic Ocean.
 
 
Heto naman ang mapa ng daigdig, upang malinawan natin ang layo sa Pilipinas ng mga nasabing lugar.  Ang ating bansa ay nasa bandang kanan ng mapa sa ibaba; ang North America, kung saan naroon ang Canada at United States, ay nasa 
nakakataas na kaliwa, nakarugtong sa South America.  Okay?

http://www.freeworldmaps.net/download/maps/blank-world-map-big.gif

————
Karamihan sa mga taga-Acadia ay tubong Pranses; ang tawag sa kanila ay “Acadiens.”  Noong panahon ng Pitong Taong Himagsikan (Seven Years’ War, 1755-1764) ng France at Great Britain, napilitang umalis sa kanilang tirahan ang mga Acadiens; lumipat sila sa Louisiana, na noon ay sakop din ng pamahalaan ng France.  Paglaon ng panahon, ang “Acadiens” ay naging Cajun.

 
Isa sa nga palagiang sangkap sa pagkaing Cajun ay okra.  May okrang ginisa sa sibuyas at kamatis, okrang isinama sa putaheng “gumbo,” okrang atsara, okrang pinirito, atbp.    
 
Habang binabasa namin ni Nelia ang menu sa Cajun restaurant, nag-suggest ako na mag-order kami ng fried okra.  “Ay, naku, ayaw na ayaw ko iyang okra!” sabi Nelia. “Hindi ako kumakain niyan!” 
 
Sagot ko naman, “Huwag kang mag-alala; hindi nakaka-turn off ang piniritong okra; hindi ito malagkit at madulas sa dila.  Subukan natin; baka magustuhan mo.”  
 
Kahit hindi si Nelia bilib sa aking “kampanya,” nagpahatid ako ng isang order.  Pinapak namin ito habang hinihintay ang tanghalian; wa naman siyang reklamo, hahaha !
————-
 

Ang gulay na okra ay galing daw sa Africa, bagama’t may nagsasabing ang pinagmulan nito ay katimugang Asya.  Ang pangalan nito ay hango sa  ọ́kụ̀rụ̀  ng salitang Igbo (Ibo) ng bansang Nigeria.   Ang “gumbo,” na siyang paboritong ulam sa Louisiana, ay matutunton sa salitang (ki)ngombo, katutubong tawag sa okra ng mga taong Bantu sa Nigeria at Congo.  Sa timog Asya naman, ang tawag sa okra ay bhindi.

 

Paano naging laganap ang paggamit ng okra sa katimugang Estados Unidos (American South),  lalo na sa Louisiana?  Ang sagot sa tanong na iyan ay konektado ito sa kasaysan ng mga Aprikano na inalipin ng mga taga-Europa matapos ma-diskubre ang malalawak na lupain sa tinawag nilang Bagong Daigdig (New World) simula ng taong 1500.  Kasakop sa mga bagong lupain ang mga isla sa Carribean Sea at ang mga kontinenteng hilaga at timog Amerika.

Ayon kay Dr. Joseph E. Holloway, sa kaniyang ulat na  “African Crops and Slave Cuisines,”  ang okra ay napunta sa Bagong Daigdig kasabay ng pagdating ng mga aliping Aprikano.  Karga ng mga barko na siksik ng aalipining tao ay mga natibong pagkain na pang-sustini sa kanila sa matagal na biyahe, tulad ng bigas, gisantes, sorghum, pakwan, ube, linga, at iba pa.

 

Sa umpisa, mga aliping itim (Black African slaves) lang ang kumakain ng nasabing pagkain.  Paglipas ng panahon, naging bahagi na rin ng kusina at lutuin ng mga amo nilang puti ang mga sangkap na ito.
Tulad ng kaibigan kong si Nelia, ang matinding reklamo sa pag-konsumo ng okra ay ang langkit nito.  Delikado ang manipis na balat ng okra, kaya kapag nabuksan ang bunga, nariyan na ang kadulasan na ina-ayawan ng karamihan.
Si Alcestis Coberg ng Galveston County sa Texas ay nag-share ng mga sikreto tungkol sa pagluluto ng okrang walang lagkit.  Natutunan daw nito sa kaniyang ina na tubong Greece.
Una, ani Alcestis, huwag hahaluin ang ulam na may kasamang okra; sa paghain, ingatan ang pag-sandok upang hindi masira ang balat.  Ang pangalawang sikreto ng mga Griyego ay ito: hiwain ang matabang dulo ng okra at ibabad ito sa suka o satubig at katas ng kalamansi.  Pagkaraan ng ng 30 minuto, banlawan, tuyuin, at isangkap ang okra sa mga putahe. Paborito ng nanay ni Alcestis ang karne ng tupa na ginisa sa bawang, sibuyas, sili, katas ng lemon, mga panimpla tulad ng mint, coriander, at cumin, at — siyempre — okra!
Paborito ng kaibigan nating awtor ng penpowersong ang okrang sinapaw sa sinaing.
Ang mga kabataan ay mahilig sa malutong na chichirya.  Upang mahimok silang kumain ng okra, hiwain ito, ilagay sa supot na may cornmeal o harina na tinimplahan ng asin at paminta, iprito sa mainit na cooking oil.  Yum!
Para sa kakaibang putahe, tingnan ninyo ang lutuing ito mula sa India.
Bendekaayi Gojj ay gumagamit ay katas ng niyog, sampalok, panutsa, at buto ng mustasa.
Indian Bendekai Gojju2
Ang hipag kong si Sally sa Michigan ay mahilig sa atsarang okra.  Ang mahal daw sa tindahan, $6 isang garapon!
Buksan ninyo ang isip sa pagsubok ng iba’t-ibang paraan ng pagluluto ng okra.  Kung hindi kayo sanay mag-internet search, magpatulong kayo sa anak; alam naman ninyo ang kabataan ngayon, matinik sa technology!
Mahusay na kasama sa diyeta ang okra.  Mababa sa calories pero sagana sa fiber.  Mayroon ding Vitamins A, B, C, folates para sa kalusugan ng sanggol sa sinapupunan, at iba’t-ibang minerals.  Para sa mga detalye, basahin ang  http://www.nutrition-and-you.com/okra.html 

One response

Leave a comment